Gói thầu phi tư vấn (tiếng Anh: Non-Consulting Package), gói thầu xây lắp (tiếng Anh: Construction Work Package) và gói thầu hàng hóa là những loại gói thầu phổ biến thường được sử dụng.

Gói thầu xây lắp (Construction Work Package)

Gói thầu xây lắp - danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Construction Work Package.

Gói thầu xây lắp là gói thầu liên quan đến xây dựng và lắp đặt các công trình, hạng mục công trình dân sự hoặc quân sự như xây dựng nhà ở, nhà làm việc, trường học, bệnh viện, công trình thủy lợi, công trình hạ tầng kĩ thuật của địa phương hay quốc gia, căn cứ quân sự...

Các gói thầu xây lắp hình thành ở giai đoạn thực hiện dự án. Nhà thầu tham gia đấu thầu xây lắp được gọi là nhà thầu xây lắp hoặc nhà thầu xây dựng. Khác với nhà thầu tư vấn và nhà thầu phi tư vấn, nhà thầu xây lắp thường là doanh nghiệp với năng lực tài chính và kĩ thuật nhất định bởi họ phải sử dụng nhiều lao động cùng với nhiều chủng loại máy móc thiết bị thi công.

Nhà thầu còn phải tạm ứng một phần tiền khi thực hiện công việc cho bên mời thầu nếu trúng thầu rồi sau đó mới được thanh toán.

Gói thầu hàng hóa là gói thầu trong đó sản phẩm mà bên mời thầu cần mua sắm trong trường hợp này là hàng hóa các loại như thuốc men, trang phục, bàn ghế làm việc, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải, nguyên vật liệu... Chủ yếu các loại hàng hóa mà bên mời thầu cần mua là hàng hóa sản xuất sẵn và đang lưu thông trên thị trường.

Khi đó, nhà thầu cung cấp hàng hóa có thể là nhà phân phối hoặc nhà sản xuất. Trong một số trường hợp khác, bên mời thầu muốn mua hàng hóa được sản xuất theo yêu cầu cụ thể của mình thì nhà thầu chỉ có thể là nhà sản xuất vì nhà thầu sau khi được lựa chọn và kí kết hợp đồng mới tiến hành sản xuất hàng hóa đó. (Theo Giáo trình Đấu thầu, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân)

Gói thầu tư vấn là gói thầu cung cấp một trong các dịch vụ tư vấn được pháp luật quy định.

Theo quy định tại Khoản 8 Điều 4 Luật đấu thầu 2013, dịch vụ tư vấn là một hoặc một số hoạt động bao gồm: lập, đánh giá báo cáo quy hoạch, tổng sơ đồ phát triển, kiến trúc; khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo nghiên cứu khả thi, báo cáo đánh giá tác động môi trường; khảo sát, lập thiết kế, dự toán; lập hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất; thẩm tra, thẩm định; giám sát; quản lý dự án; thu xếp tài chính; kiểm toán, đào tạo, chuyển giao công nghệ; các dịch vụ tư vấn khác.

Như vậy, khi thực hiện một trong các dịch vụ tư vấn nêu trên, gói thầu mà các cá nhân, tổ chức thực hiện sẽ được gọi là gói thầu tư vấn.

Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn được chỉ định thầu cần đáp ứng những điều kiện gì?

Khi được áp dụng hình thức chỉ định thầu, gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn cần phải đáp ứng những điều kiện nhất định theo quy định của pháp luật. Cụ thể, theo quy định tại Khoản 2 Điều 22 Luật đấu thầu 2013, việc thực hiện chỉ định thầu đối với gói thầu tư vấn phải đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

+ Gói thầu dịch vụ tư vấn phải có quyết định đầu tư được phê duyệt, trừ gói thầu tư vấn chuẩn bị dự án.

+ Gói thầu dịch vụ tư vấn phải có kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt.

+ Một điều kiện nữa cần được đảm bảo là gói thầu dịch vụ tư vấn đã được bố trí vốn theo yêu cầu tiến độ thực hiện gói thầu;

+ Gói thầu dịch vụ tư vấn có dự toán được phê duyệt theo quy định, trừ trường hợp đối với gói thầu EP, EC, EPC, gói thầu chìa khóa trao tay;

+ Nhà đầu tư với gói thầu dịch vụ tư vấn phải có thời gian thực hiện chỉ định thầu kể từ ngày phê duyệt hồ sơ yêu cầu đến ngày ký kết hợp đồng không quá 45 ngày. Đối với trường hợp gói thầu có quy mô lớn, phức tạp không quá 90 ngày;

+ Một điều kiện khác cần đảm bảo trong gói thầu tư vấn là Nhà thầu được đề nghị chỉ định thầu phải có tên trong cơ sở dữ liệu về nhà thầu của cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.

Trên đây là những điều kiện mà gói thầu tư vấn dịch vụ cần phải đảm bảo khi được áp dụng hình thức chỉ định thầu. Những điều kiện này mang tính áp dụng chung nhất, buộc các nhà đầu tư phải tuân thủ thực hiện. Những điều kiện này giúp việc áp dụng hình thức chỉ định thầu với gói thầu dịch vụ tư vấn được diễn ra chuẩn chỉnh, đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, đây là cơ sở để Nhà nước quản lý hoạt động đấu thầu của các cơ quan, tổ chức, cá nhân một cách hiệu quả, toàn diện nhất. Hay nói cách khác, việc thực hiện chỉ định thầu đối với gói thầu tư vấn phải đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên thì mới đúng theo quy định của pháp luật. Công tác quản lý Luật đấu thầu từ đó đạt hiệu quả tối ưu nhất.

Hiện nay, Nhà nước ngày càng đẩy mạnh công tác quản lý Nhà nước về Luật đấu thầu. Chỉ khi nào tuân thủ đầy đủ các quy định mà Nhà nước đưa ra, hoạt hoạt động đấu thầu của người dân mới được Nhà nước công nhận. Đồng thời, chất lượng đấu thầu cũng được đảm bảo, ngạch kinh tế Nhà nước qua đấu thầu từ đó cũng đạt hiệu quả tốt nhất.

Văn bản pháp luật sử dụng trong bài viết:

Nghị định 63/2014/NĐ-CP Hướng dẫn Luật đấu thầu về lựa chọn nhà thầu.

Hình thức đấu thầu với gói thầu tư vấn:

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 22 Luật đấu thầu 2013, chỉ định thầu được áp dụng trong các trường hợp cụ thể sau đây:

– Chỉ định thầu là gói thầu cần thực hiện để khắc phục ngay hoặc để xử lý kịp thời hậu quả gây ra do sự cố bất khả kháng; gói thầu cần thực hiện để bảo đảm bí mật nhà nước; gói thầu cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe và tài sản của cộng đồng dân cư trên địa bàn hoặc để không ảnh hưởng nghiêm trọng đến công trình liền kề; gói thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế để triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh trong trường hợp cấp bách;

– Gói thầu cấp bách cần triển khai nhằm mục tiêu bảo vệ chủ quyền quốc gia, biên giới quốc gia, hải đảo là một trong những đối tượng được áp dụng hình thức chỉ định thầu.

– Chỉ định thầu được áp dụng với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó do phải bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền mà không thể mua được từ nhà thầu khác; gói thầu có tính chất nghiên cứu, thử nghiệm; mua bản quyền sở hữu trí tuệ;

– Chỉ định thầu được áp dụng với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng được chỉ định cho tác giả của thiết kế kiến trúc công trình trúng tuyển hoặc được tuyển chọn khi tác giả có đủ điều kiện năng lực theo quy định; gói thầu thi công xây dựng tượng đài, phù điêu, tranh hoành tráng, tác phẩm nghệ thuật gắn với quyền tác giả từ khâu sáng tác đến thi công công trình.

– Chỉ định thầu được áp dụng với gói thầu di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật đo một đơn vị chuyên ngành trực tiếp quản lý để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng; gói thầu rà phá bom, mìn, vật nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công xây dựng công trình;

– Chỉ định thầu được áp dụng gói thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công, gói thầu có giá gói thầu trong hạn mức được áp dụng chỉ định thầu theo quy định của Chính phủ phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội trong từng thời kỳ.

Theo quy định tại điều luật trên, gói thầu dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn là một trong những đối tượng được áp dụng hình thức chỉ định thầu.

Theo quy định Điều 54 Nghị định 63/2014/NĐ-CP, hạn mức chỉ định thầu được quy định cụ thể như sau:

Gói thầu có giá trị trong hạn mức được áp dụng chỉ định thầu là gói thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công, gói thầu có giá gói thầu trong hạn mức được áp dụng chỉ định thầu theo quy định của Chính phủ phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội trong từng thời kỳ bao gồm:

+ Hạn mức không quá 500 triệu đồng đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, dịch vụ công; không quá 01 tỷ đồng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp, mua thuốc, vật tư y tế, sản phẩm công.

+ Hạn mức không quá 100 triệu đồng đối với gói thầu thuộc dự toán mua sắm thường xuyên.

Như vậy, theo quy định tại điều luật này, gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn không quá 500 triệu đồng nằm trong hạn mức chỉ định thầu được áp dụng hình thức chỉ định thầu.

Từ những nội dung phân tích ở trên, có thể thấy, với gói thầu tư vấn, hình thức đấu thầu được áp dụng là chỉ định thầu.